Wat is trauma

In het leven kunnen zeer schokkende of overweldigende gebeurtenissen plaatsvinden, die we op dat moment niet kunnen verwerken. Of die ervaring een blijvend trauma voor iemand wordt, heeft te maken met allerlei individuele factoren op het moment van de gebeurtenissen Los van de lichamelijke reactie op een trauma is de manier waarop onze omgeving reageert bij een traumatische gebeurtenis van groot belang. Ook individuele (on)mogelijkheden: voor kinderen kunnen ervaringen traumatisch zijn, die dat voor volwassenen niet zijn. Mensen met een stevige bedding kunnen meer verdragen dan mensen, die al veel hebben meegemaakt in hun leven of onveilig gehecht zijn.

​

... het beleven van een vitale discrepantie tussen de bedreigende factoren in
een situatie enerzijds en de individuele mogelijkheden deze factoren te kunnen
verwerken anderzijds, die met gevoelens van hulpeloosheid en bescherming loze
overgave samengaat en zo een langdurige ontwrichting van het begrip van
zichzelf en de wereld bewerkstelligt.

​

G.Fischer en P.Riedesser, leerboek voor Psychotraumatologie 1999

​

Wat is het effect

Een trauma verbrijzelt iemands veilige aannames over de wereld om zich heen. Een van de nadeligste gevolgen is innerlijke fragmentatie en emotionele splitsing tussen lijf en hoofd, emoties en handelingen, aan- en afwezigheid. Dit is geen proces ‘tussen de oren’, maar diep geworteld in onze overlevingsmechanismes en gestuurd vanuit het Centrale Zenuwstelsel.
Emoties, die te overweldigend zijn om te kunnen verwerken worden afgesplitst van het gevoel en als het ware in bevroren en gefragmenteerde toestand opgeslagen op een afgesloten plek. Het is alsof er kortsluiting optreedt.

De energie die vrijkomt bij het ervaren van een traumatische gebeurtenis, zoals woede en angst wordt in het lichaam vastgehouden, omdat het tonen ervan de situatie zou verergeren. Ook bijv. psychische of lichamelijke verwaarlozing of mishandeling kunnen tot trauma leiden. Of als er een vroeg overleden ouder was of een ouder, die psychisch onvoorspelbaar in gedrag was.

​

Het lichaam- en zielsgeheugen bewaren herinneringen aan het trauma . Spanning, woede, angst en verdriet worden als verborgen ladingen in het lichaam opgeslagen en hoe langer de traumagevoelens worden weggedrukt, hoe vaster de beschermende structuren eromheen lijken te worden. Door externe triggers kunnen emoties en lichaamsreacties echter makkelijk wakker worden geroepen.

​

Op termijn geeft dit posttraumatische stress symptomen op gebied van lichaam, gedrag, emoties en psyche, die effect hebben op onze waarnemingen, welzijn en relaties.

​

Onderzoek wijst uit, dat gevoeligheid voor traumatische ervaringen veel te maken heeft met de hechting in de eerste levensjaren. Als er een veilige hechting was, blijken mensen beter bestand om een ernstige of levensbedreigende gebeurtenis later in hun leven te verwerken. 

​

Systemische achtergrond

Indien er sprake is van trauma gerelateerde problematiek bij cliënten spelen vaak ook andere dynamieken daar doorheen een rol. Als ouders de eigen trauma’s niet hebben verwerkt, is de kans groot, dat kinderen door de emotionele splitsing en de symptomen van hun ouders worden getraumatiseerd in het hechten. Zo kunnen de gevolgen van trauma’s door generaties heen worden doorgegeven. 

​

In de noodzaak tot hechting betrekken kinderen de traumagevoelens en –reacties van de ouders op zichzelf en ontwikkelen in hun persoonlijkheid manieren om daarmee om te gaan. Dat heeft gevolgen voor hun identiteit, eigenwaarde, overtuigingen over zichzelf en autonomie.

​

De systemische principes van ordening, balans tussen geven en nemen en ieders een plek in het systeem raken verstoord.
We herkennen we dit als er niet genomen rouw is, de uitreiking is verstoord, iemand de trek naar de dood ervaart, verstrikking in de dynamiek dader en slachtoffer.

​

Onverwerkt trauma heeft grote impact op het vertrouwen in mensen , het ervaren van veiligheid en het kunnen aannemen van steun en geborgenheid en intimiteit. Het beïnvloedt de kwaliteit van belangrijke relaties: met partners, kinderen, collega’s, vrienden

​

Verwerking

Klachten kunnen pas verdwijnen als de oorzaak is begrepen en de eigen traumagevoelens verwerkt zijn.

Kernwoorden in traumaverwerking zijn: rust, verdieping, vertraging, respect, belichaming en vertrouwen.
We kijken in traumaverwerking naar alle gebieden: fragmentatie, emoties, overtuigingen, identiteit, lichaam, hechting en de trauma’s van het systeem.

​

Hoe heb je overleefd. Welke maskers heb je gevormd. Kun je de innerlijke splitsing herkennen en het ‘normaal’ functionerende overlevingsdeel, de weggedrukte traumadelen en de gezonde delen van elkaar onderscheiden. Hoe kun je vanuit een volwassen bewustzijn het trauma onder ogen zien? Symptomen zijn de wegwijzer naar de stagnatie en het gewonde zelf en uiten zich door het lichaam. Als je ze bestrijdt, wis je een spoor uit. Trauma energie kan dan weer zich uiten via een ander symptoom.

​

Heling vindt plaats in het hier en nu

Ontdooien, kalmeren, pijn onder ogen zien, zorg en verantwoordelijkheid dragen voor jezelf vanuit hartenergie, lichaamsbewustzijn ontwikkelen. Helende bewegingen en acties, die tot integratie van alle gevoelens leiden.
Systemische beweging kan zijn: aannemen van de grotere orde der dingen, de geschiedenis en keuzen van onze ouders onder ogen zien. De onmogelijkheid dingen achteraf op te lossen aanvaarden, maar de eigen helende beweging maken. Dat roept plekbesef. Vaak komt er rouw en verdriet over dat wat niet is geweest of wat ons heeft beschadigd.

Dit werk kan het beste plaatsvinden als er stabiliteit, steun en holding voor je is. Opnieuw hechten helpt.
Soms is ook werken aan een sociaal draagvlak nodig.

​

Tijd

Bij voorkeur spreken we sessies van anderhalf uur af. De tijd tussen de sessies in is belangrijke verwerkingstijd.
Samen spreken we tijdspanne en duur af.